Archief
Collegium Musicum – Telemann: Der getreue Music-Meister
In het Telemannjaar 2017 werd er terecht veel aandacht besteed aan deze barokcomponist. Goede vriend van J.S. Bach, en in hun tijd ook aanmerkelijk hoger aangeschreven. Dat veranderde in de loop der eeuwen. Bach en Handel werden de helden en Telemann kreeg het stempel van aardige componist die het vooral van de kwantiteit moest hebben: zijn oeuvre is enorm! Inmiddels weten we beter. Het is veelzijdig, opwindend en er zijn nog heel wat verrassingen te ontdekken. Collegium Musicum laat het horen. Door Telemanns veelzijdigheid en inventiviteit bleef zijn muzikale stijl zijn hele leven avant-garde en heeft dat grotendeels de rol van de professionele muzikant gevormd. Hij werd niet alleen geprezen door zijn tijdgenoten, maar werd ook vereerd door de volgende generatie: aijn faam was enorm. Twee abonnementlijsten voor zijn werken tonen dat Telemanns muziek hoog werd geschat. Niet alleen in Duitstalige landen, maar ook in Nederland, Zwitserland, België, Frankrijk, Italië, Engeland, Spanje, Noorwegen, Denemarken en de Baltische landen. Telemann werd geboren in Magdeburg in een hogere middenklassefamilie. Op 10-jarige leeftijd nam hij zang- en klavierlessen en twee jaar later werd hij geïnspireerd om zijn eerste opera te schrijven, Sigismundus. Zijn moeder maakte zich bezorgd over zijn muzikale interesse en was bang dat die zou leiden tot een muzikale carrière. Ze verborg zijn instrumenten en verbood hem om zich verder Muzikaal te ontwikkelen. Het liep anders… Telemann werd grondlegger van het allereerste Duitse muziektijdschrift: Der Getreue Music-Meister, dat hij zelf publiceerde. Het merendeel van de muziek…
Delicatessen – Kate Semmens, sopraan en Steven Devine, klavecimbel/orgel
Steven Devine leerden we vorig jaar kennen als de innemende en geestige klavecinist van London Baroque, het ensemble van sopraan Emma Kirkby. Hij werd op slag verliefd op het historische, in ’t Huis te Poort aanwezige Strümphler-orgeltje en besloot daarom ter plekke het programma aan te passen om er dit unieke kabinetorgel een plek in te kunnen geven. Én hij beloofde terug te komen. Die belofte maakt hij nu waar en dit keer is zijn gezelschap sopraan Kate Semmens, met wie hij al verschillende cd’s opnam, waaronder ‘Delicatessen’, het album dat het uitgangspunt is voor dit luchtige lenteconcert. Het wordt een smakelijke, door-en-door Engelse avond met muziek van onder anderen Purcell, Blow en natuurlijk Handel (oorspronkellijk geen Brit, maar uiteindelijk Engels genoeg om in de Westminster Abbey begraven te mogen worden, een eer die slechts weinigen ten deel valt!). Ook een paar minder bekende componisten uit de Engelse barok komen aan bod waaronder Boyce, Arne en Greene. Steven Devine: “In het programma ‘Delicatessen’ worden 17e en 18e-eeuwse Engelse componisten gepresenteerd die bekend waren vanwege hun talent om van woorden muziek te maken. Vooral Henry Purcell blonk uit in het verklanken van de Engelse taal. Wij presenteren liederen van zijn hand, gecombineerd met werk van componisten die schreven voor de Londense ‘Pleasure Gardens’. Het publiek kwam daar voor toegankelijke muziek, die aanmoedigde te blijven luisteren. De makers hoopten dat de luisteraars na afloop dan de gedrukte bladmuziek zouden kopen. De teksten bezingen veelal de liefde in…
Ensemble Clematis o.l.v. Stéphanie de Failly – Il Violino Suona
Het staat al lang op het wensenlijstje van de Stichting ’t Huis te Poort en eindelijk komt het ervan: een optreden van het wereldwijd toonaangevend Ensemble Clematis, onder leiding van de charismatische violiste Stéphanie de Failly. In het programma ‘Il Violino Suona’ staat de triosonate centraal, een van de favoriete genres in de 17e eeuw. Overgewaaid uit Italië verspreidde de triosonate zich tot in alle uithoeken van Europa. In de Nederlanden namen componisten als Nicolaus á Kempis en Carolus Hacquart het genre over; het bood ideale mogelijkheden voor violisten om er adembenemend virtuoos mee uit te pakken. Clematis is onder leiding van Stéphanie de Failly hét ultieme ensemble om dat te demonstreren aan de hand van meesterstukken van onder anderen Cavalli, Rossi en Vivaldi. Ensemble Clematis Het internationale Ensemble Clematis – in 2001 door De Failly opgericht – zet zich in om minder bekend repertoire uit de zeventiende eeuw aan de vergetelheid te ontrukken. Clematis treedt wereldwijd op met Duitse, Franse en Italiaanse muziek, maar besteedt daarnaast bijzondere aandacht aan vergeten werken van componisten uit de Lage Landen. Het ensemble heeft een groot aantal cd’s uitgebracht bij het kwaliteitslabel Ricercar. De samenstelling van de groep wisselt geregeld om, afhankelijk van het lopende project, de ideale musici samen te brengen. Om daarbij de historische authenticiteit te waarborgen, wordt intensief samengewerkt met gespecialiseerde musicologen. Dat betekent gelukkig niet dat de muzikale composities verworden tot statische museumstukken. Alleen al het energieke vioolspel van Stéphanie de Failly staat garant…
’t Huis te Poort Lab – Consort- en vocale muziek uit Renaissance en Barok
’t Huis te Poort biedt al jaren een podium aan gearriveerd talent én aan veelbelovend jong talent. Sinds vorig concertseizoen wordt een keer per jaar onder de naam ‘’t Huis te Poort Lab’ aan artiesten die met een zekere regelmaat in ’t Huis te Poort optreden en die doorgaans doceren aan toonaangevende conservatoria in binnen- en buitenland, gevraagd om in samenwerking met hun vaak zeer talentvolle studenten voor ’t Huis te Poort een speciaal programma samen te stellen. De keuze is dit jaar aan twee van Nederlands bekendste musici uit de wereld van de oude muziek: gambiste Mieneke van der Velden (o.a. L’Armonia Sonora, Nederlandse Bachvereniging) en fluitist Daniël Brüggen (o.a. Amsterdam Loeki Stardust Quartet), beiden docent aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag. Zij hebben deze gelegenheid aangegrepen om met een groot aantal aankomende topmusici een spectaculair programma samen te stellen met de mooiste consort- en vocale muziek uit Renaissance en Barok. De focus ligt daarbij niet – zoals vaak bij consortmuziek – op Engeland, maar juist op het Europese vasteland. Nog nooit stonden er bij een concert in ’t Huis te Poort zo veel artiesten op het podium. Van der Velden en Brüggen brengen samen met ruim twintig studenten van over de hele wereld (van Hongarije tot Zuid-Korea, van Argentinië tot Thailand!) muziek van een aantal van de grootste componisten vóór Bach waaronder meesters als Praetorius, Orlando di Lasso, Kapsberger en Schütz. De combinatie van een vijfkoppig vocaal ensemble, een vierkoppig traversoconsort, een…
O Nederland – Giardino Musicale
Giardino Musicale brengt een ode aan de muziek van de lage landen zoals die klonk in de Renaissance en de Barok. Er is natuurlijk aandacht voor de – relatief – grote namen als Sweelinck en Van Wassenaer, maar daarnaast ook voor de muziek zoals die te horen was op markten en in herbergen. Als kers op de taart maakt Giardino Musicale een uitstapje naar de Nederlandse hedendaagse muziek, en laat horen hoe deze op historische instrumenten klinkt. Met het programma O Nederland wil Giardino Musicale een beeld schetsen van de muziek in de Lage Landen, haar bloei en glorie beginnend in de Gouden Eeuw. Componist en organist Jan Pieterszoon Sweelinck wordt gezien als de belangrijkste componist uit de Noordelijke Nederlanden op de grens van Renaissance en Barok. Van hem zijn o.a. meer dan 70 werken voor toetsinstrumenten overgeleverd. Afkomstig uit de Zuidelijke Nederlanden is de Antwerpse componist Nicolaus a Kempis, o.a. bekend om zijn vier bundels met sinfoniae voor huiselijk gebruik. In herbergen waren vaak instrumenten beschikbaar voor iedereen die er op kon spelen. Er werden regelmatig korte liedjes gespeeld uit bundels zoals Oude en Nieuwe Hollantse Boeren Lietjes en Contredansen (met aansprekende en beeldende titels als: ‘De boer die was syn koetie kwyt’ en ‘Ik gink eens Vreyen tot Amsterdam’). Edelman en diplomaat Unico van Wassenaer had een stiekeme passie… hij componeerde! Naast musici en componisten van eigen bodem had Nederland in het algemeen en Amsterdam in het bijzonder ook een grote aantrekkingskracht…
‘Het Tumult van de Tijd’ – Vertelconcert naar Julian Barnes’ gelijknamige roman over Sjostakovitsj
Componist Sjostakovitsj komt tot leven in muzikale vertelling De roman Het tumult van de tijd vormt de inspiratie voor het vertelconcert Leven onder een tiran met Lidy Blijdorp op cello, Tobias Borsboom op piano en Rens van Hoogdalem in de rol van verteller. In 2016 verscheen de roman The Noise of Time van Julian Barnes, in het Nederlands vertaald als Het tumult van de tijd. Het verhaal vertelt een episode uit het tragische leven van de briljante Russische componist Sjostakovitsj. Wereldberoemd, maar tegelijkertijd volledig overgeleverd aan de grillen van dictator Stalin. Hoe veel is het waard om een genie te zijn, wanneer je in je leven voortdurend moet balanceren tussen angst en opportunisme? Vanaf het moment dat Stalin was weggelopen bij de opvoering van een van Sjostakovitsj’ werken en partijkrant Pravda in 1936 er een vernietigende recensie over schreef, was hij zijn leven niet langer zeker. Hartverscheurend is de scène waarin hij ’s nachts alvast maar met zijn koffer bij de lift van zijn appartement gaat staan, zodat zijn gezin niet gewekt zal worden wanneer de geheime dienst hem ’s nachts zou komen halen. Het veelgeprezen en succesvolle boek van Barnes heeft zeker bijgedragen aan de hernieuwde belangstelling voor Sjostakovitsj. Het vormt de inspiratie voor het vertelconcert Leven onder een tiran, uitgevoerd door celliste Lidy Blijdorp, pianist Tobias Borsboom, verteller Rens van Hoogdalem en samensteller Rina de Wolff. Naast beklemming is er ruimte voor sprankelende, ontroerende, humoristische en virtuoze momenten. De muziek van Sjostakovitsj staat…
Maud Nelissen begeleidt… I Was Born But…
Te weinig mensen zagen vorig jaar het adembenemende optreden dat pianiste Maud Nelissen gaf bij Hitchcock’s klassieker Blackmail. Reden genoeg voor een herkansing. Dit keer zal zij het muzikale fundament leggen onder een Japanse klassieker, het komisch drama Otona no Miru Ehon – Umarete wa Mita Keredo (I was born but…) van Yasujirô Ozu uit 1932 met Hideo Sugawara, Tomio Aoki en Tatsuo Saito. Deze bijzondere avond is een gezamenlijke productie van het Suikerzoet Filmfestival en de Stichting ’t Huis te Poort. Toegang gratis
J.S. Bach – Das Wohltemperirte Clavier II (incl. maaltijd)
Frédérick Haas (Frankrijk, 1969), een van de grote klavecinisten van deze tijd, draagt ’t Huis te Poort een warm hart toe. Ook dit seizoen mogen we hem weer verwelkomen en speelt hij integraal het tweede boek van J.S. Bachs Das wohltemperirte Clavier (de merkwaardige spelling is van Bach zelf!). Het werk bestaat in totaal uit 48 delen: in alle mogelijke toonsoorten paarsgewijs een prélude en een fuga. Gebruikelijk bij uitvoeringen is om daarbij steeds een halve toon op te schuiven, maar Haas doet het anders. Hij voert de reeks preludes en fuga’s – net als op de onlangs verschenen gelijknamige cd – uit in een willekeurige volgorde. Hij past die aan naar gelang van de sfeer van het moment, en creëert op die manier steeds een nieuwe muzikale compositie. Om die reden is ook geen programma toegevoegd, dat zou er immers niet anders uit kunnen zien dan 24 x prélude en fuga… Gezien de totale lengte van het stuk zal het in drie delen worden gespeeld, onderbroken door twee wat langere pauzes. De eerste pauze is gereserveerd voor apéritief, in de tweede pauze wordt een (bij de toegangsprijs inbegrepen) maaltijd geserveerd. Wat dit optreden extra bijzonder maakt, is dat Frédérick Haas bij hoge uitzondering zal spelen op zijn uiterst zeldzame Hemsch klavecimbel uit 1751 dat hij ook op de cd bespeelt. Dit bijzondere instrument was in 2010 ‘Instrument in Residence’ op het Festival Oude Muziek in Utrecht. Festivaldirecteur Xavier van Damme schreef erover: “De klank…